Poczuj jedność, radość i dumę
Zachęcamy wszystkich do wywieszenia flagi w swoich domach i oknach. Obchodzony 2 maja Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej to jedno z najmłodszych świąt państwowych – zostało ustanowione w 2004 roku. W tym dniu szczególnie upamiętniamy historię polskich barw narodowych, symboli oraz tradycji patriotycznych. Towarzyszy nam często: przy okazji świąt narodowych, na zawodach sportowych, wszędzie tam, gdzie chcemy zademonstrować naszą narodowość
Święto ma również przypominać o poszanowaniu flagi i innych symboli narodowych. Zapraszamy do wspólnego świętowania Dnia Flagi RP, poczucia wspólnoty i odczuwania dumy ze swojej Ojczyzny. 2 maja obchodzimy także Dzień Polonii i Polaków za Granicą jako wyraz uznania dla wielowiekowego dorobku i wkładu Polonii w odzyskanie niepodległości, wierność i przywiązanie do polskości oraz pomoc w najtrudniejszych momentach.
Historia Biało-Czerwonej
Historycznie polskie barwy narodowe wywodzą się z barw herbu Królestwa Polskiego i herbu Wielkiego Księstwa Litewskiego. W symbolice polskiej flagi biel pochodzi od bieli orła, będącego godłem Polski i bieli Pogoni – rycerza galopującego na koniu – godła Litwy. Oba godła znajdują się na czerwonych tłach tarcz herbowych. Na naszej fladze biel znalazła się u góry, ponieważ w polskiej heraldyce ważniejszy jest kolor godła niż tła. Polskie barwy narodowe jako jedne z nielicznych w świecie mają pochodzenie heraldyczne. Specjalną ustawę dotyczącą barw polskiej flagi podjął Sejm Królestwa Polskiego 7 lutego 1831 roku.
Flaga Polski
Skąd się wzięła, jaka jest historia biało-czerwonej flagi?
Słowo flaga pochodzi z języka niemieckiego i oznacza rodzaj chorągwi. Jak twierdzą znawcy symboli, jest najważniejszą chorągwią. Chorągiew jest zapewne najstarszym rozpoznawczym znakiem bojowym. To płat materiału w określonych barwach, na którym widnieje godło, czyli znak. Na polu bitwy chorągiew pomagała rozróżnić walczące strony, wskazywała kierunek natarcia i wyznaczała miejsce zbiórki. Sygnałem do rozpoczęcia bitwy było rozwinięcie chorągwi, których nie zwijano aż do zakończenia walki. Honor i cześć rycerzy, którym powierzono chorągiew, zależały od tego, czy zdołali ją w czasie bitwy ochronić. Symbolem zwycięstwa nad przeciwnikiem było rzucanie zdobytych chorągwi pod nogi władcy lub naczelnego wodza, a im więcej ich było, tym większe zwycięstwo i chwała.
Chorągiew Wielką Królestwa Polskiego opisał Jan Długosz
Marcin Bielski, szesnastowieczny kronikarz, opisując początki państwa polskiego, napisał o legendarnym Lechu: […] na chorągwiach swych kazał kłaść orła białego za herb, a od tego czasu to Królestwo Polskie tego klejnotu używa. Nie wiadomo, kiedy powstała polska chorągiew z orłem. Inny kronikarz, Wincenty Kadłubek, napisał, że w 1182 r. Kazimierz Sprawiedliwy walczył pod znakiem orła, symbolem królewskiej godności. Flagi państwowe zaczęły powstawać pod koniec XVIII wieku. Wywodziły się od chorągwi królewskich i przejmowały ich barwy – kolor godła umieszczano na górze flagi, a kolor tła na dole. Również polska flaga wywodzi się od królewskiej chorągwi i herbu Królestwa Polskiego.
Chorągiew królewska w okresie Rzeczypospolitej Obojga Narodów złożona była z dwóch pasów czerwonych i rozdzielającego ich pasa białego. Na chorągwi umieszczano herb zawierający dwa godła: Orła Białego – symbol Korony i Pogoń – herb Litwy. Ponadto na tarczy znajdował się herb rodowy aktualnie panującego monarchy.
Zarówno dawniej, jak i dzisiaj kolorom przypisywano znaczenie. Biel symbolizowała czystość, porządek i szlachetność. Kolor czerwony był symbolem ognia i krwi, oznaczał także odwagę i waleczność. Od dawien dawna czerwień była kolorem uprzywilejowanym, używali jej najdostojniejsi i najbogatsi. Uzyskanie trwałego czerwonego koloru było kosztowne. Czerwony barwnik produkowano z wydzieliny owadów zwanych czerwcami, stąd wzięła się nazwa koloru.
W charakterze barw narodowych biały i czerwony pojawiły się po raz pierwszy w 1792 r. podczas obchodów pierwszej rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja. Damy wystąpiły w białych sukniach przepasanych czerwonymi szarfami, a panowie nałożyli biało-czerwone szarfy. Obradujący w czasie powstania listopadowego Sejm Królestwa Polskiego w dniu 7 lutego 1831 r. uznał biel i czerwień za barwy narodowe.
Biało-czerwonymi kolorami witano w Niemczech żołnierzy powstania listopadowego, udających się na emigrację. Biało-czerwone kokardy przypinali uczestnicy walk o niepodległość. Żołnierze powstania styczniowego 1863 r. zakładali biało-czerwone opaski. Pierwszą manifestacją, w czasie której niesiono biało-czerwone flagi, był pochód w Warszawie w 1916 r. z okazji 125. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja.
Po odzyskaniu niepodległości Sejm Ustawodawczy w dniu 1 sierpnia 1919 r. uchwalił ustawę o godłach i barwach narodowych, w której napisano: Za barwy Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się kolory biały i czerwony, w podłużnych pasach, równoległych, z których górny ˗ biały, dolny zaś ˗ czerwony. Po dwudziestu latach wolności polska flaga zniknęła z przestrzeni publicznej. W czasie niemieckiej okupacji za prezentowanie symboli narodowych groziła surowa kara. Pomimo to notowano liczne przypadki obchodzenia zakazanych świąt narodowych przy użyciu polskiej flagi. W czasie powstania warszawskiego specjalnie oznaczona biało-czerwona opaska, założona na prawe ramię, zastępowała polski mundur. Dzisiaj możemy bez ograniczeń cieszyć się polską flagą. Pamiętajmy, że należy się jej szacunek. Nie powinna być szarpana wiatrem, moczona deszczem. Dbajmy o to, żeby zawsze była czysta. Biało-czerwona.
Materiały zebrała Marianna Strugińska-Felczyńska
